Bonsaikwekerij Roos: de boomkunstenaar van de Zilverstad 

Aan de Lekdijk, net buiten de historische Zilverstad Schoonhoven, bevindt zich Bonsaikwekerij Roos. Omringd door oer-Hollands landschap ervaar je hier de liefde voor boomkunst. Prachtige bonsaiboompjes worden hier zeer professioneel en vol toewijding opgekweekt en door heel Europa verkocht. DeTuinMarkt sprak met Iwan Roos, de eigenaar van deze bijzondere kwekerij. Over het succes van zijn onderneming en de kunst van het kweken van unieke bonsaiboompjes.

Iwan heeft van zijn hobby zijn werk gemaakt. In 1999 begon hij achter het gemoedelijke huis van zijn ouders een kwekerij. Zijn eigenlijke beroep, staaltekenaar, kwam bij de bouw van de kassen goed van pas en met enige fantasie zou je het gebruik van ijzeren bedrading bij het geleiden van takken er ook nog aan kunnen liëren. Zijn hobby werd een succes: “De kwekerij heeft inmiddels de overhand gekregen op mijn eigenlijke werk”, vertelt Iwan. “Ik lever aan particulieren in heel Europa.”

Boomkunst
Bonsai is een Japans woord en betekent letterlijk ‘geplant in een pot’. De oorsprong van deze kunst ligt waarschijnlijk in het oude China. Iwan kweekt uit zaad of stekmateriaal (moedermateriaal uit bijvoorbeeld Boskoop of Zundert) de meest uiteenlopende bonsaiboompjes. Sommige bonsaiboompjes zijn al tientallen jaren oud. De kunst lijkt ingewikkeld, maar dat valt mee. Jonge, nog buigzame takken kunnen heel eenvoudig worden begeleid door een ijzeren draadje, waar de takken omheen kunnen groeien. Zo kun je de takken in elke gewenste vorm laten groeien. Iwan geeft de voorkeur aan ongelijkzijdige driehoeken en houdt zich aan klassieke verhoudingen, waarbij de boom een derde groter is dan de pot. “Ik probeer natuurlijke combinaties te kweken”, aldus Iwan. “Ik verzin veel zelf, maar ik laat me ook inspireren tijdens tentoonstellingen of gewoon tijdens een wandeling.”

Veel soorten
In tegenstelling tot wat door veel mensen wordt gedacht, is een bonsaiboompje niet een soort boom. Sterker nog, je kunt uit vrijwel elke boomsoort een bonsaiboompje kweken. Iwan laat talloze soorten zien. Zo zijn er oer-Hollandse beuken, berken en eiken, die prachtig zijn opgekweekt tot een bonsaiboompje, maar ook vruchtbomen als appels en kweeperen. Iwan: “Hoe klein ze ook blijven, hun natuurlijke eigenschappen blijven behouden. Je kunt er letterlijk de vruchten van plukken.” Naast inheemse soorten kweekt Iwan ook exotische bonsaiboompjes. Zo staan er – uiteraard –soorten uit Japan, maar ook uit andere verre landen.

“Sommige boomsoorten kun je alleen in huis houden. In het Nederlandse klimaat redden ze het niet als ze buiten staan. En afgezien daarvan is ook niet elke boom eenvoudig te temmen. Cryptomeria japonica zijn bijvoorbeeld knap lastig.” Dat maakt de bonsaiboom eigenlijk voor iedereen interessant. “Veel mensen hebben geen tuin, maar willen wel groen in huis”, legt Iwan uit. “Een bonsaiboompje past in elk interieur. Het kleine formaat is voor veel mensen een uitkomst. Het onderhoud is eenvoudig. Een takje bijknippen of een paar dorre blaadjes verwijderen kan iedereen.”

Marktsegment
Iwan heeft klanten door heel Europa en zelfs daarbuiten. Op zijn overzichtelijke website is precies te zien wat hij kan leveren. “Toen ik begon, kwam internet op als platform voor de handel”, vertelt Iwan. En, niet zonder trots: “Ik was één van de eerste handelaren met een webshop.” Bonsaikwekerij Roos is groot geworden door klein te blijven. Zijn gezin helpt geregeld mee en er komt wel eens iemand van buiten de familie meewerken, maar verder doet Iwan nagenoeg alles zelf. En ondanks dat hij soms zeldzame materialen gebruikt, zoals Japanse steensoorten, bedient hij toch echt vooral het lagere en het
middensegment – en met succes. “Onze markt zal vooralsnog een nichemarkt blijven. Toch kan ik er goed van leven en kan ik mijn andere werk langzaam afbouwen. Het is erg leuk om met deze boompjes bezig te zijn en het resultaat blijft elke keer weer verrassend. Natuurlijke kunst heeft iets unieks. Een schilderij kun je reproduceren, maar er bestaan niet twee exact dezelfde bonsaiboompjes.”